28 Φεβ 2013

 Κιλκίς 28/02/2013

Λωτοφάγοι




Την περασμένη Κυριακή ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για την ανάδειξη αντιπροσώπων  που θα λάβουν μέρος στο συντακτικό Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Προηγήθηκε εκτεταμένος προσυνεδριακός διάλογος με δυναμική συμμετοχή και γόνιμη ανταλλαγή απόψεων και ιδεών… Έτσι τουλάχιστον είπαν.
Η προσέλευση στις κομματικές κάλπες μελών και φίλων  ξεπέρασε κάθε οργανωτική προσδοκία, κάτι που οδήγησε την ηγεσία του Κινήματος στην διατύπωση βαρύγδουπων δηλώσεων. Δηλαδή πως το ΠΑΣΟΚ βγαίνει από τη διαδικασία ισχυρό και ριζικά ανανεωμένο, και πως εγκαθιδρύεται μια νέα σχέση ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης με την κοινωνία. Ακούστηκε ακόμη πως επιτέλους σαρώθηκε η μιζέρια μαζί με τα κατάλοιπα παλαιών μηχανιστικών αντιλήψεων.
Αλλά και σε τοπικό επίπεδο κομματικοί πρωτοκλασάτοι , συντονισμένοι στο ίδιο μήκος κύματος, περιχαρείς έσπευσαν να δηλώσουν πως το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ σε πείσμα όσων το πολεμούν, οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν και πως στο ΠΑΣΟΚ υπάρχουν πλέον χαμόγελα και άλλα τέτοια φαιδρά.
Δεν εκπλήσσει πια το ύφος και η φιλοσοφία τέτοιων δηλώσεων. Ηγεσίες, διευθύνουσες ομάδες αλλά και πρόσωπα, μπροστά στα ναυάγια που δημιούργησαν, έντρομοι, επιδιώκουν να εξωραΐσουν την εικόνα τους, να αποποιηθούν την ευθύνη, να ξεφύγουν από την κατακραυγή και να διασωθούν  ψευδόμενοι συνειδητά. Ο πολιτικός εκφυλισμός και η πνευματική ανεπάρκεια που τους οδήγησε σε παταγώδη αποτυχία προκάλεσε δυστυχώς την εθνική τραγωδία που όλοι μας βιώνουμε.
Είναι ουτοπική, αν όχι αφελής, η προσμονή για αλλαγή στρατηγικού προσανατολισμού, ή ο προσδιορισμός ενός νέου ιδεολογικού στίγματος στο επερχόμενο Συνέδριο. Πόσο μάλλον η διατύπωση μιας νέας πολιτικής αφήγησης που θα αφορά την ανασυγκρότηση του χώρου και την εκπόνηση ενός ρεαλιστικού σχεδίου με σκοπό την εθνική σωτηρία.
Και αυτό γιατί στον προσυνεδριακό διάλογο κυρίως συμμετείχε ένα συγκεκριμένο κομματικό ακροατήριο, με ιδιαίτερη ηλικιακή σύνθεση, εξαρτημένα αντανακλαστικά, ιδεολογική  αρτηριοσκλήρυνση, πνευματική κόπωση και διαλεκτική αφασία. Ο σκληρός πυρήνας δηλαδή του αμετανόητου ή ρομαντικού 5%. Η κοινωνία και το «άλλο» ΠΑΣΟΚ συνειδητά απουσίαζαν. Κουράστηκαν από τη φαρσοκωμωδία. Σιχάθηκαν τους εκφραστές της διαφθοράς, του βολέματος, της συντήρησης, της ερμαφρόδιτης ρητορικής, της εξόφθαλμης ανεπάρκειας.
Και είναι η μορφωτική και πολιτικής τους ανεπάρκεια που δυστυχώς μετέβαλε τον προσυνεδριακό διάλογο σε βήμα άναρθρων κραυγών, κοινότυπων διαπιστώσεων, ανόητων διαξιφισμών και φτηνού κουτσαβακισμού όταν η πολιτική είναι Ανάλυση, Πρόβλεψη, Πρόταση, Ευγένεια και Λόγος.
Η διαδικασία για άλλη μια φορά υπήρξε προσχηματική με ψυχαναλυτικά χαρακτηριστικά. Να εκτονωθεί ο κομματικός στρατός, να πολωθεί τεχνητά το κλίμα και να συσπειρωθούν τα εσωκομματικά στρατόπεδα. Για άλλη μια φορά περίσσεψε η υποκρισία, δεν χώρεσε η αλήθεια. Στον γράφοντα αφαιρέθηκε ο λόγος και εξοστρακίστηκε από συνέλευση γιατί απλά διαπίστωσε την πολιτική μετάλλαξη του Κινήματος. Εικόνα βαρβαρότητας.
Όποιος ασχολήθηκε με την ουσία του προσυνεδριακού διαλόγου σίγουρα διαπίστωσε τη μεγάλη διανοητική, αναλυτική και πολιτική πενία των προσυνεδριακών κειμένων. Κείμενα βαρετά, άνευρα, διατυπωμένα με έναν ξύλινο λόγο, τόσο αόριστα και γενικόλογα έτσι ώστε να μην μπορείς ούτε να συμφωνήσεις αλλά ούτε και να διαφωνήσεις.
Αισθάνεσαι ντροπή συμμετέχοντας σε ετερόκλητες συναθροίσεις που βαφτίζονται Συνέδρια και προτάσσουν ως πολιτική για το μέλλον αυτό το ιδεολογικό συνονθύλευμα. Ο πολιτικός αναλφαβητισμός και η μορφωτική φτώχεια οδηγεί στην ανακύκλωση προσώπων και ιδεών. Προκαλεί αποστροφή το γεγονός πως μια εσωκομματική διαδικασία ρουτίνας επιστρατεύεται για να καλύψει τον πολιτικάντικο μεταμορφισμό. Την παρουσίαση του παλιού ως νέου, του συντηρητικού ως προοδευτικού, του διαβρωμένου ως άφθαρτου.
Πρόσκληση για συμμετοχή, ένταξη και δράση χωρίς νέο λόγο, νέο ήθος, νέα κουλτούρα, νέα αντίληψη ισοδυναμεί με πρόσκληση για συμμετοχή σε μια νέα τυχοδιωκτική ομάδα και όχι σε ένα νέο πολιτικό σχηματισμό. Αυτές τις νοοτροπίες, αυτές τις πρακτικές πληρώνει η χώρα και το Κίνημα. Θλίψη προκαλεί η διαπίστωση πως αυτές οι παρωχημένες πολιτικές προτείνονται  ρετουσαρισμένες ως κάτι το νέο από τα υπολείμματα της κραταιάς Δημοκρατικής Παράταξης. Απουσιάζει η αυτόχθονη πολιτική σκέψη, το όραμα, το σχέδιο.
Φαινόμενα προχωρημένης πολιτικής παρακμής που δυστυχώς στην υπερβολή τους απαντώνται και σε τοπικό επίπεδο. Τα ονόματα είναι γνωστά. Άβουλες φιγούρες, περιπλανώμενοι καιροσκόποι, πολιτικάντιδες τις οκάς και βολεμένα τσιράκια που ξεχειλίζουν έπαρση και επαρχιώτικο νταηλίκι…. ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Και εδώ ο Λόγος απουσιάζει.
Ξεχνάμε πως αρχή μιας οποιασδήποτε αναγέννησης, ιδιαίτερα της πολιτικής είναι ο λόγος και η μνήμη. Λησμονούμε τον Αντόνιο Γκράμσι που υποστήριξε πως η Πολιτική Αναγέννηση απαιτεί την Αλήθεια. Και αλήθεια στη γλώσσα μας σημαίνει όχι στη Λήθη. Σημαίνει Ναι στη Μνήμη. Δυστυχώς είμαστε ένας λαός που εύκολα ξεχνά. Να γιατί του χρειάζονται τα Μνημόνια. Για να του υπενθυμίζουν, να του υπαγορεύουν ό,τι ο ίδιος έχει ξεχάσει.
Το ΠΑΣΟΚ δυστυχώς βρίθει λωτοφάγων……



Κυριακή 17/02/2013 - Επιμελητήριο


Εφημερίδα Πρώτη Σελίδα


21 Φεβ 2013


Συνέντευξη Ράδιο Μαχητής 21/02/2013






3 Απρ 2012




1 αυτοπρόταση και 3 ετεροπροτάσεις στο ΠΑΣΟΚ Κιλκίς




Αναμενόμενα ήταν τα αποτελέσματα που κατέδειξαν οι διαδικασίες για την ανάδειξη υποψήφιων βουλευτών στο ΠΑΣΟΚ και οι οποίες ολοκληρώθηκαν το περασμένο Σάββατο 31 Μαρτίου 2012: 1 αυτοπρόταση και 3 ετεροπροτάσεις! Μα τέτοια αυτοδιάθεση.... 
Η αυτοπρόταση προήλθε από τον πρώην δημοτικό Σύμβουλο Ευρωπού Δοξάκη Αναστασόπουλο, ενώ οι ετεροπροτάσεις αφορούσαν τον Γραμματέα της Νομαρχιακής Επιτροπής Κιλκίς ΠΑΣΟΚ Λεωνίδα Δημητριάδη, το μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Σάββα Τσολάκη και το μέλος της Ν.Ε. Νίκο Τερζή. 
Το μόνο σίγουρο σε ό,τι αφορά το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ στο νομό Κιλίς είναι ότι 1 θέση οπωσδήποτε θα πρέπει σύμφωνα με την ποσόστωση να κατέχει γυναίκα, ενώ 1 θέση αυτοδικαίως πηγαίνει στο νυν βουλευτή Γιώργο Φραγγίδη. 
Πάντως, κατά τη συνεδρίαση της Νομαρχιακής που έλαβε χώρα χθες το βράδυ Κυριακή 1 Απριλίου, αποφασίστηκε στην εισήγηση προς τα κεντρικά του κόμματος τα οποία και θα λάβουν τις τελικές αποφάσεις, να υπάρχει ιδιαίτερη μνεία στον Θόδωρο Παραστατίδη, ο οποίος σύμφωνα με τη Ν.Ε. θα πρέπει να επαναπροσεγγιστεί γιατί αυτή την στγμή στο νομό Κιλκίς και στον χώρο του ΠΑΣΟΚ αποτελεί την καλύτερη περίπτωση. 
Οι περιπτώσεις γυναίκων που συζητήθηκαν ήταν οι Κουπάνη Αικατερίνη, Αντωνία Κέζου, Τασούλα Περπερίδου και Μαρία Αμανατίδου. Υπήρξαν όμως και ονόματα ανδρών όπως αυτό του πρώην βουλευτή και νυν δημοτικού συμβούλου Κιλκίς Νίκου Αφεντουλίδη και του πρώην Δημάρχου Κιλκίς Τάκη Τερζίδη, για τους οποίους η Νομαρχιακή προτείνει ότι θα πρέπει να προσεγγιστούν προκειμένου να διερευνηθεί το ενδιαφέρον τους για κάθοδο...


2 Απρ 2012


Δευτέρα, 2 Απριλίου 2012


Οι πιθανοί  υποψήφιοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ σε Κιλκίς





Για  το ψηφοδέλτιο του Κιλκίς, προτάθηκαν ο γραμματέας της νομαρχιακής επιτροπής του κόμματος, Λεωνίδας  Δημητριάδης, ο πρώην δημοτικός  σύμβουλος Ευρωπού, Δοξάκης Αναστασόπουλος, το μέλος του Εθνικού Συμβουλίου, Σάββας  Τσολάκης, το μέλος  της νομαρχιακής επιτροπής, Νίκος Τερζής, η δημοτική σύμβουλος Παιονίας, Κατερίνα Κούπανη, η γραμματέας της τοπικής Γουμένισσας, Αντωνία Κέζου και το κομματικό στέλεχος στην Αξιούπολη, Τασούλα  Περπερίδου. Επίσης η νομαρχιακή επιτροπή επισημαίνει στην  Ιπποκράτους ότι  θεωρεί   σημαντική την παρουσία στο ψηφοδέλτιο του διαγραφέντος και  νυν ανεξάρτητου βουλευτή,  Θεόδωρου Παραστατίδη, ενώ κατά έγκυρες πηγές καλεί την  Επιτροπή Ανάδειξης Υποψήφιων να διερευνήσει την προοπτική συμμετοχής στο  ψηφοδέλτιο του πρώην  βουλευτή, Νίκου Αφεντουλίδη και  του πρώην δημάρχου Κιλκίς, Δημήτρη Τερζίδη.  Πληροφορίες αναφέρουν ότι  τους έγιναν ήδη  κρούσεις, αλλά  ήταν  αρνητικοί.


11 Ιουν 2011


Η Joanna Lumley στο πανηγύρι του Αγιού Αθανασίου στη Νιγρίτα





Παρουσίαση της πανηγύρεως του Αγίου Αθανασίου στην Νιγρίτα από την τηλεοπτική σειρά-ντοκιμαντέρ Joanna Lumley's Greek Odyssey.








25 Νοε 2010


Κιλκίς 25/11/2010

Αν κάποτε ομολογήσει ένας πρωτοκλασάτος




Στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται, αλλά και πράγματα που γίνονται χωρίς όμως να λέγονται. Ξεχειλίζει από ρεαλισμό ο αφορισμός αυτός, που δεν μπορεί παρά να προκαλεί αγανάκτηση και σύγκρυο σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη!

Αγανάκτηση για τον κούφιο ξύλινο πολιτικό λόγο, τα "λόγια τα μεγάλα", το εμπόριο ελπίδας, τις υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, την λαϊκίστικη ηθικολογία που υποτιμούν την νοημοσύνη και προσβάλουν την αξιοπρέπεια του ψηφοφόρου. Η αναντιστοιχία λόγων και έργων, υποθέτουμε πως, είναι εύκολο να διαπιστωθεί. Ωστόσο η αποτύπωση της όποιας δυσαρέσκειας την ώρα της κάλπης φαίνεται να απαιτεί πολύπλευρες υπερβάσεις. Το γιατί είναι μια άλλη κουβέντα.

Τρομάζει ο αφορισμός με τον απτό ρεαλισμό του. Προκαλεί κρύο ιδρώτα. Γιατί απροσχημάτιστα προβαίνει σε αυτονόητες παραδοχές˙ την ύπαρξη ενός άγνωστου πολιτικού παρασκηνίου υπό την καθοδήγηση ενός πανίσχυρου διευθυντηρίου.

 Ελάχιστα είναι αυτά που με βεβαιότητα γνωρίζουμε, πολλά περισσότερα αυτά που υποπτευόμαστε και υποθέτουμε. Στο μωσαϊκό της πολιτικής δράσης πάντα θα αποκρύπτονται εντέχνως κρίσιμες ψηφίδες. Τη συνδιαλλαγή και την εξάρτηση διέπει πάντα ο νόμος της σιωπής, η omerta!

Θα μπορούσαν εύκολα να περιφρονηθούν ως φαντασιώσεις όλες αυτές οι υπόνοιες και να χαρακτηριστεί από γραφικός έως εγκάθετος και συκοφάντης ο εμπνευστής τους. Γι’ αυτό και θα ήταν πραγματικά συγκλονιστικό να "σπάσει" κάποτε κάποιος από τους κορυφαίους διαχειριστές της εξουσίας και να μας αποκαλύψει το παρασκήνιο. Όχι απλά να κελαηδήσει χολωμένος γιατί τον ρήξαν στη μοιρασιά . Δεν μπορεί έτσι να είναι αξιόπιστος ο καταδότης. Αλλά να "σπάσει" σε μια κρίση ειλικρίνειας, να λυγίσει κάτω από το βάρος των ερινυών και να ομολογήσει σε ανύποπτο χρόνο.

Φαντάσου έντιμε αναγνώστη, παραμονές των εκλογών, να γινόσουν ακροατής αυτής της ιδιότυπης εξομολόγησης, κοινωνός της απαγορευμένης γνώσης. 

Να μάθαινες από πρώτο χέρι, λόγου χάρη, για τη διακίνηση του μαύρου πολιτικού χρήματος που εξαγοράζει συνειδήσεις και πρωτοσέλιδα. Λεπτομέρειες για υποψηφία στελέχη αλλά και τοπικούς εκδότες που πλειοδοτούν για τις υπηρεσίες τους και φυσικά….τις ταρίφες. Κάπως έτσι άραγε να καταφέρνει ο Νομάρχης με τα 45άρια και τις ανοιχτές με τη δικαιοσύνη υποθέσεις, υπόδικος, ελεύθερος με χρηματική εγγύηση να μοστράρει ατσαλάκωτος και σχεδόν βέβαιος νικητής του δεύτερου γύρου;

Ενδιαφέρον θα είχε να μάθαινες ακόμη για το πώς ενορχηστρώθηκε από βουλευτικά γραφεία και εκτελέστηκε από εντεταλμένα κομματικά στελέχη το σχέδιο απαξίωσης της κουρασμένης, κατά γενική ομολογία, Δημοτικής Αρχής. Στόχος ο πολιτικός αφανισμός του Δημάρχου. Μην τυχόν και εγείρει στο μέλλον αξίωση για βουλευτικό έδρανο. Υπ΄ αυτή τη λογική άραγε να επινοήθηκε το διασπαστικό ψηφοδέλτιο που βρήκες εκφραστή στο πρόσωπο του πολιτικά κατεψυγμένου πρώην βουλευτή;

Αυτά βλέπουμε, αυτά ξέρουμε, αυτά εικάζουμε. Αγνοούμε όμως το πως των μεθοδεύσεων, το πως λειτουργεί η "έξωθεν" παρέμβαση, τις εντολές, τις πιέσεις, τις απειλές, τους εκβιασμούς. Θα ήταν πραγματικά συγκλονιστικό να ομολογήσει κάποτε ένας πρωτοκλασάτος. Γιατί η αποκάλυψη του παρασκηνίου πιθανότατα θα μπορούσε να αφυπνήσει την αποχαυνομένη τοπική κοινωνία και να διεγείρει απρόσμενη κοινωνική δυναμική!




9 Νοε 2010


Κιλκίς 04/11/2010

Δόλια επικοινωνιακή φενάκη


Ευθεία προεκλογική πρόκληση προς κάθε σκεπτόμενο πολίτη. Αυτή τη φορά επιτέλους να αντισταθεί σθεναρά στα επικοινωνιακά τερτίπια ποικιλώνυμων Μαυρογιαλούρων που επιδιώκουν την υφαρπαγή της ψήφου του.

Σύμπτωμα προχωρημένης πολιτικής παρακμής ̇ Έξυπνοι και κατά τεκμήριο πετυχημένοι άνθρωποι με αξιόλογες σπουδές, ξοδεύουν άσκοπα τις δυνάμεις τους σε εκδηλώσεις βιτρίνας προσπαθώντας να προσεγγίσουν πονηρά, εύκολα και προπάντων ανέξοδα, τους ψηφοφόρους της εκλογικής τους περιφέρειας. Μεθόδευση που χωρίς βεβαίως να θεωρείται κατακριτέα, εντούτοις στην υπερβολή της σαφώς εμπεριέχονται ψήγματα υποκρισίας, υστεροβουλίας και καλοπιάσματος. Να πως διαποτίζεται η συνείδηση των πολιτών με το ηδονικό αφιόνι του λαϊκισμού: «είσαι ο κυρίαρχος λαός», «προτίμησε το δικό σου άνθρωπο» που μεταφράζεται ως άμεση προτροπή να «σταυρωθεί» ο φίλος, ο κολλητός και όχι κατ’ ανάγκη ο ικανός και ο άξιος.

Πολιτική πρακτική που εκ του αποτελέσματος κρίνεται προσοδοφόρα και αλάνθαστη. Ανταμείβει κόπους και θυσίες, δικαιώνει το επικοινωνιακό επιτελείο, εξαγνίζει το πολιτικό πρόσωπο. Αξιοζήλευτες πολιτικές καριέρες κτίστηκαν και συντηρήθηκαν κυριολεκτικά πάνω σε αυτή τη λογική. Τη λογική της χειραψίας, του αψεγάδιαστου χαμόγελου, του συγκαταβατικού χτυπήματος στον ώμο, του πονηρού κλεισίματος του ματιού. Ο φραμπαλάς με τα καλαμπούρια, τα γελάκια, τα χαριεντίσματα και το χαβαλέ φαίνεται πως εκτόπισε τον πολιτικό λόγο, την πειθώ και τη λογοδοσία. Δημοτικοί και νομαρχιακοί θώκοι, κοινοβουλευτικά έδρανα μέχρι και υπουργικές καρέκλες αλώθηκαν από φελλούς δημοσιοσχετίστες. Από πολιτικάντιδες «άδεια πουκάμισα».

Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα επιτυχημένου πολιτικού γητευτή ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Πανίκας, ο οποίος και εγκαθίδρυσε την ακλόνητη πλέον ψωμιάδεια μονοκρατορία βασιζόμενος σε μια απλή συνταγή. Τον άκρατο λαϊκισμό. Εκμεταλλευόμενος τα νεκρωμένα πολιτικά αντανακλαστικά μικρονοϊκών ψηφοφόρων, πλάσαρε έξυπνα την εικόνα του φτωχού και κατατρεγμένου, του Πόντιου, του ελληναρά, περνώντας εντέχνως το μήνυμα πως είναι ένας από αυτούς. Ο δικός τους άνθρωπος. Πως νοιάζεται για τα προβλήματά τους μιας και είναι πανταχού παρών. Ως μετρ επιτηδευμένης αυθεντικότητας με τα απίθανα καπρίτσια του μάγεψε εύκολα τον τηλεοπτικό φακό και  με περισσή μαεστρία πέτυχε  την ειδολοποίησή του. Γι’ αυτό και ο «λαός του» τον λατρεύει, τον εμπιστεύεται, τον στηρίζει και τον ακολουθεί… ως άλλον καβαφικό Ηρώδη του Αττικού: «ποιος άλλος τ’ αξιώθηκεν αυτά;/ κατά πού θέλει και κατά πού κάμνει/ οι Έλληνες (οι Έλληνες!) να τον ακολουθούν,/ μήτε να κρίνουν ή να συζητούν/ μήτε να εκλέγουν πια, ν’ ακολουθούνε μόνο.»

Το «φαινόμενο», όπως φιλάρεσκα αυτοαποκαλείται, ομολογεί ευθαρσώς και με αφοπλιστική ειλικρίνεια, αυτά που οι περισσότεροι του χώρου προσπαθούν να αποκρύψουν. Δηλαδή πως το καθημερινό του πρόγραμμα προσαρμόζεται έτσι ώστε με συνέπεια να υπηρετείται και να αναδεικνύεται η δημόσια εικόνα του. Νέτα σκέτα. Αλλά όταν η εικόνα επισκιάσει την ουσία, όταν οι λαϊκίστικες φανφάρες αντικαταστήσουν τον διάλογο, τότε το δημόσιο πρόσωπο μοιραία μετουσιώνεται σε θεατρική περσόνα. Πρόθυμα υποτάσσεται στα κελεύσματα του πολιτικού marketing, με ευκολία υιοθετεί πρακτικές του star system. Όλα για το θεαθήναι!

Τραγικό θύμα των ανορθόδοξων επικοινωνιακών πρακτικών, η δημοκρατία. Η πολιτική δραστηριότητα περιορίζεται σε έναν ιδιότυπο «κοινωνισμό», ανούσιο επαναπροσδιορισμό σχέσεων δηλαδή, που καταλύει κάθε έννοια αξιοκρατίας.

Σε μικρές τοπικές κοινωνίες όμως, οι φτιασιδωμένοι αυτόκλητοι «μεσσίες» είναι γνωστοί σε όλους. Τους ξέρουμε πολύ καλά, από την καλή και από την ανάποδη. Από τα λόγια και τις υποσχέσεις τους, από τα έργα και τις αποτυχίες τους. Ξέρουμε την πορεία τους, το ποιόν τους και προπάντων τις δυνατότητές τους.

Σε μας απομένει να αποτολμήσουμε τη ρήξη! Να μην ενδώσουμε, να μην ξεγελαστούμε, να μην παρακούσουμε. Και στις επερχόμενες εκλογές να αντιτάξουμε επιτέλους το μεγάλο όχι σε θεομπαίχτες λαϊκιστές στηρίζοντας με την ψήφο μας άξιους συμπολίτες μας που διαθέτουν παρρησία, «τόλμη και γνώση» και, ως εκ τούτου, «το σωστό στη σωστή ώρα και λένε και αποσιωπούν και κάνουν και παραλείπουν»1 («το δέον εν τω δέοντι και λέγειν και σιγάν και ποιείν και εάν»)



1 Επιτάφιος, Περικλής