Κιλκίς 14/10/2004

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ………ΜΕ ΑΙΤΙΑ

Οι σημερινές συνθήκες σε όλους τους μαζικούς χώρους συμμετοχής, σε κάθε πεδίο πολιτικού προβληματισμού και κοινωνικής δράσης, έντεχνα αποδιώχνουν τους νέους ανθρώπους. Και αυτό γιατί:

   Οι κομματικές παρατάξεις παρουσιάζονται με ξύλινο λόγο και πρακτικές που αφήνουν παγερά αδιάφορη τη συντριπτική πλειονότητα των νέων. Η ιδεολογική αφυδάτωση, η αγωνιστική εξάντληση, η παγίωση των προσώπων, η ανακύκλωση των πρακτικών, η απουσία πρότασης και οραμάτων, η συνθηματολογία, η στείρα άρνηση και τέλος οι ακρότητες δημιουργούν ένα γενικότερο κλίμα πολιτικής απαξίωσης και αποστροφής.

    Οι κομματικές νεολαίες με τα εξαρτημένα αντανακλαστικά, την έλλειψη φαντασίας και την έμμονη προσκόλησή τους στο παρελθόν, αδυνατούν να διαδραματίσουν ουσιώδη και δυναμικό ρόλο, με αποτέλεσμα να περιορίζονται στο να φυτοζωούν στο περιθώριο, κομπάρσοι των κοινωνικών εξελίξεων, σκιές των ιδεολογικών τους μεντόρων.

    Τα διάφορα κοινωνικά κινήματα από εφαλτήρια λαϊκών αγώνων και κοινωνικών διεκδικήσεων ενάντια στην εξουσιαστική αλαζονεία, μεταλλάσσονται  σε αρένες σύγκρουσης συντεχνιακών συμφερόντων, χάνοντας κάθε ίχνος λαϊκού ερείσματος και ευρείας απήχησης, υποδαυλίζοντας την εργαστηριακή παραγωγή των «τουριστών της επανάστασης».

   Η πνευματική ηγεσία απουσιάζει προκλητικά και αδικαιολόγητα από όλα τα κοινωνικά δρώμενα. Οι μεμονωμένες εξαιρέσεις, που απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα, έχουν καταντήσει γραφικές και δυστυχώς αδυνατούν να εκτοπίσουν τα πρότυπα που ενορχηστρωμένα επιβάλλονται από τη βιομηχανία της τηλεοπτικής αποχαύνωσης και το μάρκετινγκ των πολυεθνικών.

    Μερίδα των πολιτιστικών φορέων αναλώνεται σε επιδερμικές εκδηλώσεις βιτρίνας, που στερούνται ουσίας, δημιουργικής δύναμης και υψηλής αισθητικής, με στόχο είτε την προσωπική προβολή των συντελεστών τους, είτε τα ίδια τα κονδύλια των κρατικών επιχορηγήσεων παρά την πνευματική αφύπνιση, την αισθητική ανύψωση και τον αγωνιστικό συντονισμό των μαζών.

  Τέλος, η κατάσταση οξύνεται αν σε όλα τα παραπάνω συνυπολογιστεί ο αποπροσανατολιστικός ρόλος των ΜΜΕ, με πρόσφατα τα παραδείγματα όπου δημοσιογραφικοί λειτουργοί διαπλέκονται, χρηματίζονται, παραπληροφορούν, εκβιάζουν και τρομοκρατούν.

Το αυτονόητο συμπέρασμα που απορρέει από τις παραπάνω διαπιστώσεις δεν είναι άλλο από την καλλιέργεια ενός κλίματος με τέτοιες παραμέτρους που ευνοεί την πολιτική απαξίωση, την αποστροφή από τα κοινωνικά τεκταινόμενα, την αδιαφορία για το μέλλον και την αλλοτρίωση της προσωπικότητας. Και το μωσαϊκό της κοινωνικής αποσύνθεσης συμπληρώνεται με τις ψηφίδες:

  του σκληρού επαγγελματικού ανταγωνισμού, ο οποίος

·         περιορίζει τον ελεύθερο χρόνο

·         εγκλωβίζει στην πεζή καθημερινότητα

·         ευνουχίζει τη διάθεση για συμμετοχή και προσφορά.

 της ανεργίας, που

·         προκαλεί έντονη επαγγελματική αβεβαιότητα

·         παροπλίζει κάθε γόνιμη και δημιουργική δύναμη

 της έλλειψης αξιοκρατίας, που υποθάλπει

·         τις πελατειακές σχέσεις

·         την πρακτική του βολέματος

·         την προάσπιση του «εγώ»

Δυστυχώς σε όλα τα παραπάνω προστίθεται τόσο η φοβική αντίδραση όσο και η λυσσαλέα αντίσταση του κάθε κατεστημένου που διαισθάνεται να απειλείται από το νέο, το καινοτόμο, το ρηξικέλευθο. Και αυτό γιατί είναι η νέα γενιά η οποία θα θέσει  υπό αμφισβήτηση τη μονοπωλιακή του κυριαρχία. Αγωνιά για τον πρωταγωνιστικό του ρόλο. Φοβάται τον πραξικοπηματικό εξοστρακισμό από τον εξουσιαστικό του θώκο. Αναμφίβολα αυτό που εξυπηρετεί και εγγυημένα διασφαλίζει τη μακροβιότητα του κάθε κυριαρχικού υποσυνόλου, είναι ο παροπλισμός και η περιθωριοποίηση της νεολαίας.

Γιατί νέοι, αδιάφοροι και ουδέτεροι, απαθείς και ηττοπαθείς, αποκοιμισμένοι και βολεμένοι, ιδεολογικά αποφλοιωμένοι, χωρίς όραμα και ιδανικά, εύκολα αφήνουν τον πολιτικό στίβο ελεύθερο, διευκολύνοντας και επιτρέποντας την απρόσκοπτη πρόσβαση του κάθε επίδοξου καιροσκόπου.

Επιπλέον, παρατηρείται με ιδιαίτερη λύπη, ότι ακόμη και όταν το αίτημα για ανανέωση γίνεται επιτακτικό, η υποκρισία περισσεύει. Ελάχιστες φορές η ανανέωση αντιμετωπίζεται ως μια ειλικρινής και ουσιαστική διαδικασία εμπλουτισμού του υπάρχοντος δυναμικού με νέα στελέχη, αλλά κυρίως μεταφράζεται ως ένα φτηνό επικοινωνιακό τρυκ που θα επιχειρήσει να εξωραΐσει την εικόνα τους και φυσικά να ικανοποιήσει την πληθώρα των μελών, της κατά περίπτωση επετηρίδας, που απαιτούν να εξαργυρώσουν υπηρεσίες και αγωνιστικές επιταγές. Πρακτική που αναμφίβολα λειτουργεί ως αμορτισέρ, απορροφώντας τους κραδασμούς της αδάμαστης νεανικής ζωντάνιας.

 Ζωντάνια, που οι χαλκευτές των πολιτικών συνειδήσεων δε διστάζουν να μετουσιώσουν σε ιδεολογικό φανατισμό, πολιτική μισαλλοδοξία, κομματική πώρωση, κριτική μονολιθικότητα και αδιαλλαξία. Κύρια εργαλεία τους είναι η περιχαράκωση σε ιδεολογίες και συνθήματα του παρελθόντος καθώς και η διαστρέβλωση της ιστορικής μνήμης. Να πως κατασκευάζονται τα πιόνια στην πολιτική σκακιέρα, οι ανυποψίαστοι χειροκροτητές, οι θερμόαιμοι οπαδοί, οι υπάκουοι καταναλωτές.

Από τη μια λοιπόν οι παράμετροι της καθημερινής αναγκαιότητας και από την άλλη οι μηχανισμοί που συντηρεί το κατεστημένο δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για δράση και συμμετοχή με ουσία, όραμα και φαντασία. Οι πόρτες είναι κλειστές από όλους εκείνους που ανάλωσαν τη ζωή τους στη διαμόρφωση μηχανισμών και χαρακωμάτων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ο απαραίτητος ζωτικός χώρος για τους ανένταχτους κυρίως νέους, ώστε να ακουστούν οι απόψεις, οι ιδέες, οι προτεραιότητες, τα οράματα και οι ανάγκες τους.

Και εδώ πλέον διαφαίνεται ξεκάθαρα η αναγκαιότητα της κινητοποίησης των νέων ανθρώπων σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της κοινωνικής δράσης: από τους πολιτιστικούς συλλόγους και τα εργατικά συνδικάτα μέχρι τους ομίλους προβληματισμού ή τις κομματικές νεολαίες. Αναρωτιέμαι αν τελικά ήρθε το πλήρωμα του χρόνου όπου η χλευαστικά αποκαλούμενη «γενιά του φραπέ» θα πρέπει να κάνει επιτέλους τη δική της ανταρσία με κύριο όπλο τη συμμετοχή. Συμμετοχή όμως που να απορρέει από τη βαθιά συναίσθηση της ατομικής της ευθύνης.

Είναι βέβαιο και εγγυημένο ότι ο δρόμος για την αλλαγή, την ανατροπή και τη ρήξη δεν είναι ανοιχτός, ούτε τα πράγματα εύκολα. Δεν μπορεί όμως αυτό να είναι το άλλοθι μιας εκκωφαντικής σιωπής και απουσίας που τελικά νομιμοποιεί πολλά απ’ όσα σήμερα θα θέλαμε να αλλάξουμε. Είναι εύκολο και ανέξοδο να απαξιώνεις και να απορρίπτεις το τέλμα, την αδράνεια, την υποκρισία.. Η μεγάλη πρόκληση όμως είναι να δίνεις την ψυχή σου για να τα αλλάξεις. Να μετουσιώσεις το αδύνατο σε δυνατό, κατά τον Καζαντζάκη. Ο Γκαίτε έλεγε ότι ο νέος άνθρωπος με την επανάσταση θα αρχίσει να δικαιολογεί την παρουσία του. Η συμμετοχή είναι η ειρηνική επανάσταση της εποχής μας. Είναι αυτή που κλείνει το δρόμο στην αυθαιρεσία, στον αυταρχισμό και στην αδράνεια.

Αν θέλουμε να αλλάξουμε τα πράγματα υπάρχει μόνο ο δρόμος της συμμετοχής. Εκεί όπου χτυπά η καρδιά της κοινωνίας, προκειμένου ο παλμός να γίνει σύγχρονος και ελκυστικός, να αντανακλά δράση και δυναμισμό. Μόνο έτσι θα μιλήσουμε με όρους του μέλλοντος και όχι του παρελθόντος. Μόνο με αυτόν τον τρόπο προχωρούν οι κοινωνίες. Μόνο με αυτούς τους πρωταγωνιστές σχεδιάζεται το μέλλον. Με τους νέους ανθρώπους που γνωρίζουν τι μάχονται και γιατί το μάχονται. Δηλαδή με μας!

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πρώτη Σελίδα 10/04/2004